Headless in the Wind Reisverslag – Reizen

We gaan naar zee. De bijtende wind blaast mijn oren en achtervolgt me in de buik van het schip, waar het warm en comfortabel is. De gezichten van sommige passagiers zijn groenachtig. De zee staat is aanzienlijk. Wij zijn gevestigd aan de Europese Noordzee, een verbinding tussen de Noord-Atlantische Oceaan en de Noordelijke IJszee.

Na vier uur naderen we een klif die steil uitsteekt vanaf de Vestfjord. De Lofotveggen of Lofotenwand genoemd, is een eilandketen boven de poolcirkel. Meer specifiek, 68 graden ten noorden: waar het noorderlicht de nacht verandert in een spektakel van elektrische kleuren en de middernachtzon het landschap onderdompelt in eindeloos licht.

In de haven van Moskenes haalt ik een medewerker van het hotel op, waar ik deze zomer werk. De weg slingert dicht bij de berg en biedt een goed zicht op het dramatische landschap. Oude bergketens die opvallen als trollen uit de zee en kleine vissersdorpjes, dicht bij elkaar druk voor de weinige ruimte die een huis toelaat om te bouwen.

Na de volgende bocht komen we in een surrealistisch landschap. Kleurrijke houten huizen bevolken zich op eilanden voor de kust, die verbonden zijn met bruggen naar het vasteland. Een piramidevormige berg bepaalt het landschap. Duizenden, zo niet miljoenen, dode vissen bungelen in de wind. De hoofden zijn gescheiden van de lichamen, ze hangen aan houten steigers, balkons en wasrekken.

Het is de Noord-Atlantische stroom die het leven in Lofoten mogelijk maakt. Door hem is de temperatuur 10 graden boven het gemiddelde ten opzichte van andere plaatsen op deze breedtegraad. Wat in de wind dood bungelt, is ook de gedroogde kabeljauw tørrfisk Genoemd (gedroogde vis). Tussen februari en april zwemmen de vissen van de Barentszee naar hun paaiplaatsen nabij Lofoten. Een watertemperatuur van 4 graden en de diepe fjorden bereiden de ideale omstandigheden voor.

De lucht is gedrenkt in de stank van rottende vissen. Ik boot onder de houten steiger, de zogenaamde Hjell, door de modder. De dode vis komt boven me uit. In mijn verbeelding nam ik de tijd van de Vikingen, die hier bijna 1000 jaar geleden aan dezelfde geur werden blootgesteld. Zelfs toen was de gedroogde vis een belangrijk exportproduct.

In het begin van de 12e eeuw erkende koning Eystein de waarde van deze export en richtte hij het dorp Kabelvåg op. Het ligt ten zuidwesten van Svolvær op het eiland Austvågøya. Daar liet hij de eerste Rorbu bouwen, die nu als Airbnb wordt verhuurd aan toeristen. Rorbu, dit is een kleine vissershut, half gebouwd op palen in de zee, maakt het laden en lossen van goederen vanaf de vissersboten mogelijk.

De vis wordt nog steeds op dezelfde traditionele manier gedroogd als in het Vikingtijdperk. Eerst wordt hij vrijgesteld en schoongemaakt. Dan wordt het hoofd gescheiden van het lichaam. Aan de staart worden altijd twee vissen samengebonden en over de houten steiger gehangen, de koppen afzonderlijk gebundeld. Ze bungelen ongeveer drie maanden in de zoute lucht, worden gedroogd door de wind en bewaard door de kou. De ideale omstandigheden voor het maken van deze specialiteit bestaan ​​alleen in Lofoten. Hier is 's werelds beste gedroogde vis.

Ondertussen is de sneeuw gesmolten, de middernachtzon heeft gevochten voor zijn plaats boven de horizon en ik schuif met mijn kajak door de diepe fjorden. Bij mij bewonderen de toeristen, verwonderd vanuit het water, het landschap en walgen van de geur van vis zijn neus. "Het goud van het noorden," leg ik grijnzend uit en rapporteer over de geschiedenis van Lofoten.

Bij de zomerzonnewende ontsteken we het traditionele vuur. De gasten verzamelen zich, spelen gitaar en zingen. Mijn baas is toegewijd aan het bereiden van gedroogde vis en brengt een hamer. Ze zet het vissenlichaam op een steen en beukt erop. De gasten zijn verbaasd en barsten in een luide lach. "Zo wordt het zachter", legt ze uit en biedt de gasten een voorproefje.

Eindelijk is het dan zover. Eind juni komen de Poolse arbeiders de gedroogde vis van de houten steiger afsnijden. Met de tractor worden de goederen nu naar de verschillende magazijnen gereden en een paar maanden opgeslagen om te worden vermoeien. Als een wijn heeft elk jaar zijn eigen kwaliteit en aroma. Er zijn maximaal 20 verschillende beoordelingen voor de vis, die worden gesorteerd door deskundige handen. Sommige van de gedroogde vis vinden hun weg naar Portugal, anderen naar Italië en anderen op weg naar Nigeria.

Uiteindelijk herinneren alleen de kale houten kratten en de ene of de andere vissenkop aan de duizend jaar oude traditie die het leven in Lofoten mogelijk maakt. Tot de volgende generatie kabeljauw op weg is naar Noorwegen om headless in de wind te bengelen.