vijf leestips uit het buurland

Ik ben al lang bezig met het plannen van een editie in Denemarken in mijn landenserie. De mix van fictie en non-fictie is verschillende keren veranderd, uiteindelijk ten gunste van de romans. Ik zou willen beginnen met non-fictie, een emigratieverhaal dat je eigenlijk geen non-fictieboek moet noemen. Omdat het leven aan de Deense westkust vanuit een heel persoonlijk perspectief wordt beschreven. Hier zijn mijn vijf leestips uit Denemarken.

"Denmark – Come to stay" door Tim Uhlemann

Hij heeft gevoel voor humor, ironie is zijn tweede naam. Tim Uhlemann bracht een semester door in het buitenland in Odense en leerde zijn liefde in Denemarken kennen. Deze komt oorspronkelijk uit Sleeswijk-Holstein, maar woont al lange tijd bij de familie in Hvide Sande. Drie jaar langeafstandsrelatie – toen nam de 'oorspronkelijke inwoner van de Ruhrpot' de gevolgen en verliet het 'Land of the Mourning dumplings' in de richting van Holmsland Klit aan de Deense westkust: '… in de volkstuin, hoe de Denen hun land liefdevol vergeleken met Noord-Scandinavië beschrijven."

Gaandeweg leert men meer over het 'moederland van alle vakantiehuizen', altijd doorspekt met persoonlijke ervaringen en gegarneerd met excursies zoals een Mallorca-trip. De afgestudeerde maatschappelijk werker komt aanvankelijk als tijdelijk assistent in het vakantiehuisbedrijf, werkt in zijn eerste en vrij zware winter als brandblusser in de haven en leert zijn nieuwe woonplaats Hvide Sande in verschillende facetten kennen.

Af en toe muteert de scherp geformuleerde echte satire in een specialistisch boek en voorziet de lezer van achtergrondinformatie. En toch blijft het boek een vrolijk biografisch verhaal dat een aantal zigzagdetails niet vergeet te vermelden. Over het algemeen zorgt de auteur voorzichtig voor zichzelf en de andere acteurs, evenals voor het nieuwe en oude thuisland. Op de een of andere manier haalt iedereen zijn vet eraf. En het bewijst eens te meer: ​​zelf-ironie kan zowel helpen bij taalbarrières als bij overleven.

"The Endless Summer" van Madame Nielsen

Nu wordt het weer serieus. Raar tot veeleisend. Kunst als een roman, zeg maar. Waarom is? Verschillende mensen die, soms toevallig, samen tijd doorbrengen op een landgoed. Decadentie vormt de stemming, het landgoed wordt in verval en er is weinig geld om van te leven. Namen zijn niet belangrijk, de auteur beschrijft haar personages en herhaalt deze beschrijving graag. Dit is hoe foto's worden gemaakt, een film, laten we zeggen: Nouvelle Vague.

In eerste instantie lijkt de ademloosheid van de vertelstijl ongebruikelijk. Zin na zin, onderbroken door talloze komma's, haast je je ongecontroleerd door het langdradige, delicate verhaal. Ik moest oppassen dat ik de mooiste plekjes niet zou missen. Stoppen, nadenken. Om het optisch op te hangen: er zou een simpele zin een rechte lijn zijn. Een zin met een of twee komma's en een beetje eromheen zou een licht golvende structuur hebben. Madame Nielsen daarentegen schrijft slingers zo eindeloos als de zomer van haar boektitel.

Maar zoals ik onlangs zei, heb ik een zwak voor ongebruikelijke literaire structuren. Vooral als ze er authentiek en niet nep uitzien. Omdat de wind van het leven die door de roman waait, samengaat met de inhoud en vorm van het boek. Je mag niet verwachten dat je iets leert over de gebeurtenissen van een zomer op de 100 pagina's. In haar waanzinnige vertelling lijkt de auteur zich altijd te verliezen in secundaire scènes. Maar uiteindelijk is alles logisch, want de veel geciteerde eindeloze zomer is niets meer dan een symbool van het leven dat uiterlijk eindigt wanneer een van de groep sterft aan aids.

Een roman als een voorstelling. Zo is ze, die zichzelf ooit Madame Nielsen noemde omdat ze wilde dat het een artiest, acteur, zanger en auteur werd.

"Nieuwe reizigers" door Tine Høeg

Een furieuze debuutroman. Tine Høeg slaat ook nieuwe wegen in op het gebied van verhalende stijl. Geboren in de jaren 80, haar stijl is minimalistisch en de inhoud een navelshow. Korte, schokkerige zinnen, sms-stijl in plaats van poëzie, maar de impact van wat is gezegd, is des te indrukwekkender. De roman gaat over een jonge vrouw, een aankomend lerares, haar kennismaking met de trein, de affaire met een getrouwde man, het abrupte einde en het kijken naar zichzelf in de klas.

Een latent gevoel van vreemdheid omringt haar persoonlijkheid en de discrepantie tussen de verwachtingen van haar omgeving en wat ze kan en wil spelen, speelt in op dit gevoel. Het is alsof je naar haar kijkt, deze vrouw, alsof ze even in haar huid glijdt, de wereld door haar ogen ziet en zich eindelijk realiseert dat het gevoel van onbekendheid het gevolg is van een gevoel van onbehagen. Van de discrepantie tussen wat als normaal wordt beschouwd en jezelf verliezen in een soort tegengestelde wereld.

Net als "The Endless Summer" is "New Travellers" een korte roman. Nogmaals, het duurt een paar pagina's om aan de stijl te wennen, maar het is verrassend snel. En het mist nooit zijn krachtige, onmiddellijke effect. In de hoek favoriete boeken.

"Heifer Island" door Helle Helle

Het begint vreemd: de hoofdpersoon zoekt een goede plek om te huilen. Ze stapt in elke bus en belandt ergens in de provincie Zeeland. Er ligt een eiland voor haar, maar daar is geen veerboot. Ze wacht bij de bushalte en ziet eruit als een gestrande vrouw. Een jong stel neemt ze op, aanvankelijk maar voor één nacht, omdat er geen bus meer rijdt.

Er zijn meer dagen en nachten. De hoofdpersoon fungeert als toeschouwer van haar omgeving, het paar, dat hun geluk niet ontleent aan materiële zaken, die hun niet zo gemakkelijke leven met grote warmte trachten te beheersen. Beetje bij beetje leidt het nieuwe leven in het land de hoofdpersoon af van zichzelf.

Het tij keert snel en ze heeft de kans om zelf helper te worden in plaats van verder weg te zinken in haar eigen crisis. Tot ze ontdekt dat het geluk van haar gastheren een harde klap is. En dan verschijnt ook de broer van de gastheer, die de naamloze hoofdrolspeler nog meer in de plot trekt. De echte acteurs zijn de lokale bevolking.

Helle Helle vertelt vakkundig verhalen, vertrouwt op de huidige en korte dialogen. Een sober, maar poëtisch verhaal dat het onderwerp van het boek perfect weergeeft.

"Met vriendelijke sympathie" van Erling Jespen

Mijn eerste boek van de in Kopenhagen wonende auteur Erling Jespen heette "Terribly Happy" en werd net als de opvolgers gefilmd. "Met vriendelijke sympathie" en "De kunst van huilen in een koor" vinden ook plaats in Zuid-Jutland, dat ongeveer even ver van Kopenhagen lijkt te liggen als de aarde van Mars.

Het gaat niet alleen om taalverschillen, niet alleen om het feit dat je jezelf begroet met "Mojn", niet alleen om de andere mentaliteit van de mensen aan de westkust. Hij kruipt onder zijn huid in zijn boeken, ontleedt dorpsstructuren. In het midden van de laatste twee boeken staat een familie, de romans lijken bijna autobiografisch. Naast samen huilen tijdens het zingen verbergt Jespen de agressie, de klappen en het misbruik niet.

"Terwijl de kunst van huilen in een koor" deel 1 is van het familieverhaal, vertelt vanuit het naïeve standpunt van een jongen, voor wie de stemming van de vader het belangrijkste lijkt te zijn zodat de familie gelukkig is, "Met vriendelijke sympathie" gaat daarover Echtscheiding van vader en zoon, de lange periode van stilte en de terugkeer van de man na de dood van de vader. Als je deel 1 niet hebt gelezen, begrijp je in het begin misschien niet de grote genegenheid van de hoofdpersoon voor de vader, maar uiteindelijk wel.

Erling verrast niet alleen met de wendingen in zijn verhaal. Hij slaagt er nooit in het schandalige uit te buiten. Hij werkt eerder de mens uit als de gek van zijn personages, vermijdt zwart-wit perspectieven en spaart niemand. Het feit dat het familiedrama zich in Zuid-Jutland afspeelt, kan te wijten zijn aan de oorsprong van Jespen. Hij laat de landelijke, conservatieve omgeving graag werken aan personages en plot. En het goede snufje zwarte humor doet het verhaal geen pijn, integendeel.

Tekst en foto: Elke Weiler

Source: https://meerblog.de/daenemark-lesetipps/