Julemand, de kerstman uit Tønder
In Tønder, Zuid-Jutland
De collega is de schuldige. Daarom wandelt Frank Clausen in de weken voor Kerst door Tønder (spreek uit: tönner). Een lonende, zij het tijdrovende zaak. Maar hij is gewoon blij als hij kinderogen kan laten stralen. En niet alleen zij. Volwassenen van alle leeftijden hebben het op een gedeelde foto Julemanden losstaand van. Zelfs een uitwisselingsstudent uit Taiwan komt langs. Ze voelt zich vereerd en buigt na de foto.
Locals en bezoekers spreken met de Kerstman in het Deens, Duits en Engels. Frank verdient eigenlijk zijn brood en boter als postbode. Dat brengt ons terug bij de eerder genoemde collega, die de voorganger was in Tønder. 25 jaar heeft hij Julemanden gespeeld. Plots zei hij: “Ik stop.” En Frank zei: “Wat? Wie maakt dan de Kerstman?”
“Jij!” zei de collega op een toon van overtuiging. Frank kon deze veronderstelde logica niet meteen volgen. Hoewel de verantwoordelijken van “Julebyen Tønder”, oftewel de kerststad Tønder, hem meteen een contract van 25 jaar wilden aanbieden, koos hij aanvankelijk voor een contract van een jaar. Experimenteel. Een ander volgde. En nog een. Nu is het zijn 30e, niemand praat meer over contracten.
De verplichte “Hohoho” komt authentiek van zijn lippen. Meestal op een comfortabel volume Julemanden Ik wil tenslotte niemand bang maken. Dat het soms gebeurt, ligt meer aan de ongewone outfit en de statige uitstraling met de baard. Kleine kinderen kunnen het soms niet begrijpen.
selfie mee Julemanden
Vanaf een bepaalde leeftijd komen ze vanzelf, de ouders blijven op de achtergrond. Sommigen zijn verlegen, anderen glimlachen onmiddellijk, anderen aan het eind. Ook de ouders zijn blij. En de vrienden van de kerstselfie. Frank loopt op donderdag en vrijdag van 15.00 uur tot sluitingstijd door de stad en in het weekend eerder. Altijd de rode zak met snoep op zijn schouder gedragen.
Maar het gaat niet alleen om kleine cadeautjes. Eens komt er een jongen langs met zijn moeder en overhandigt Frank een briefje. Hij heeft vragen, essentiële kerstvragen. A) Waarom kunnen niet alle kinderen Julemanden zie je met kerst? B) Wat te doen als de kerstelfen, dus Julenisseralles uit de kast halen met hun praktische grappen?
Sinterklaas weet het antwoord. Hij heeft veel te doen met Kerstmis, dus het is gemakkelijk om elkaar te missen. En de Julenisser aan hem ondergeschikt zijn, kan hij klachten direct afhandelen. De volgende “klant” nadert, een kind wil graag de lolly die het gekregen heeft ruilen. Omdat het lief vraagt, haalt de welwillende kerstman een zak gummibeertjes uit de zak. “Niet iedereen vindt alles leuk”, zegt Frank.
De vliegende kerstman
Daarnaast klimt Sinterklaas van donderdag tot en met zondag in de slee. Om 16.00 uur, die staren op het centrale plein Torvet verzamelde mensen boven. Wat gebeurt er? Rechts, achter het dak van het hoekhuis, zie je de profielen van twee dummy rendieren. “Jingle Bells” spelen om de toon te zetten, en iemand maakt een aankondiging via de luidspreker. Er gebeurt niets boven het dak. Na een tijdje stopt de muziek, nu moet het beginnen.
Frank is zeker vrij van duizeligheid. De landing lukt de eerste keer niet, een beetje dramaturgie is nodig. Ondertussen mogen de toeschouwers zwaaien. Dan klinkt het vanaf het dak: “Landen, besturen, landen, besturen…” De kerstman heeft het bij de tweede poging gehaald en vertelt nu iets in het Deens over het rendier en zijn lange reis.
Hij liep maar een paar verdiepingen omhoog! Oh, laten we gewoon vergeten dat we hem eerder in de stad zagen. Julemanden moet dit verhaal vertellen. Anders heeft het geen zin om op het dak te klimmen. Het uitzicht vanaf de top moet mooi zijn. Wil Frank zijn parttime baan op een gegeven moment overdragen aan een collega? Of naar een collega? Een kerstman als opvolger, Julekone. Zonder borstelige baard.
De stemming
Tønder verandert al in november in een kerststad. Wat niet tot uiting komt in een groot aantal kramen, zoals bekend van Duitse kerstmarkten. Op de Torvet dicht bij klooster cafés er staan een paar kraampjes opgesteld. Er is Gløgg, Æbleskiver, wafels, chocolade. Er worden ook kerstversieringen verkocht. In het midden van het plein torent een dennenboom uit en daarnaast is een kleine glijbaan voor sleeën die werkt zonder sneeuw.
Maar dat is Tønder zelf Julebyen, de perfecte setting met zijn oude muren, geplaveide straten, talrijke lichten, zowel officieel als privé. Soms komt er een beetje geluk bij kijken. Het heeft de nacht voor mijn aankomst gesneeuwd, witte hopen liggen als geschilderd op sparren, banken, muren.
In de middag kruipt de mist over de velden, na zonsondergang valt hij als een soft focus over de stad. In het licht van de lantaarns ga ik terug naar het hotel, voel de kou, zie de ademwolken. Verlichte ramen, hygge in de huizen, restjes sneeuw op de wielen ervoor. De stad loopt leeg. Om 17.00 uur sluiten de winkels en worden de trottoirs opgerold. Slechts een paar mensen zijn op pad, geen “Hohoho” galmt meer door de straten. Soms het gekletter van voetstappen. En de huismuren, deels scheef en vol verhalen, stralen iets uit. Veiligheid.
Tekst en foto’s: Elke Weiler
Source: https://meerblog.de/weihnachtsmann-julemand-toender/
